και κανείς δε μας είπε τίποτα
σσ
σσ
Κάθε νιότη έχει ζήσει το δικό της κιτς. Η φωτογραφία είναι του 1968. Η χούντα γιορτάζει στο "Παναθηναϊκό" τα γενέθλιά της σ' ένα στάδιο που δείχνει και ήταν γεμάτο. Το πλήθος είναι κυρίως μαθητές, που ξεκίνησαν συντεταγμένοι απ' τα σχολεία τους με τη συνοδεία δασκάλων και καθηγητών, στρατιώτες και φοβισμένοι δημόσιοι υπάλληλοι. Ο κοινωνικός στρατωνισμός, χαρακτηριστικό των ολοκληρωτικών καθεστώτων, στις δόξες του.
Αυτό το μπαϊλντισμένο από την ολοήμερη ταλαιπωρία τσούρμο των μαθητών βρήκε τον πιο πρωτότυπο τρόπο για να αποδοκιμάσει το δικτάτορα: Με ένα ατέλειωτο πυκνό χειροκρότημα και χάχανα μες στο σκοτάδι δεν τον άφηνε να μιλήσει.
Αργότερα γι αυτή την αυθόρμητη αντίδραση γράφτηκαν πολλές ανοησίες και υπερβολές. Δεν ήταν καμιά σπουδαία προσχεδιασμένη αντιστασιακή πράξη προφανώς. Ήταν μια αντίδραση με όρους γηπέδου για την πολύωρη ορθοστασία και αναμονή μες στον ήλιο έξω από το στάδιο. Ήταν ένα παιδικό ξόρκι για το φόβο που μας προκαλούσαν αυτοί οι αγέλαστοι άνθρωποι με τις στολές, ένα φόβο που τον μεγέθυναν τα μισόλογα που σέρνονταν στα σπίτια μας. Ήταν το ίδιο που κάναμε στα μελό της εποχής για να μη μας πάρουν τα δάκρυα : χάχανα και παλαμάκια. Παιδιά ήμασταν. Τι άλλο να κάναμε ;
Ίσως να ήταν και κάτι παραπάνω εκείνη η μάζωξη: Η ιδρυτική της "γενιάς της μεταπολίτευσης" η πρώτη φορά του όλοι μαζί. Βέβαια πολύ αργότερα μας ονόμασαν έτσι. Τότε απλά ζήσαμε δύσκολα κομμάτια της νεώτερης ιστορίας με τον χειρότερο τρόπο παρουσίας, αυτής του τρομαγμένου παιδιού που καταλαβαίνει λίγα και δεν μπορεί να τα επεξεργαστεί: Μια μέρα που ξαφνικά δεν πήγαμε σχολείο, αλλά και δεν μπορούσαμε να βγούμε απ' το σπίτι, μια άλλη που ο Βασιλιάς έγινε ξαφνικά κακός, ο μπαμπάς του Βαγγέλη που θα λείψει άγνωστο για πόσο, κι εκείνο το ατέλειωτο βράδυ του φόβου με τους πυροβολισμούς και τον μπαμπά με το αυτί στο ράδιο να προσπαθεί ν' ακούσει μέσα από παράσιτα-η ιστορία περνούσε μπροστά μας σαν θολή σκιά. Σκηνές που είδαμε λαθραία χωρίς κανείς να βάλει μπροστά μας κάτι σαν εκείνο το "Ακατάλληλον δια Ανηλίκους κάτω των 13 ετών" που είχαν σχεδόν όλοι οι κινηματογράφοι τότε. Σχεδόν όλοι, γιατί κάποιοι έπαιζαν "Ακατάλληλον δια Ανηλίκους κάτω των 18 ετών" ή "Αυστηρώς Ακατάλληλον".
Μεγαλώσαμε ακατάλληλα, γενικώς ειπείν.
Μεγαλώσαμε μαζί με τη μεταπολίτευση. Μπορεί για αυτό να μας βάφτισαν έτσι. "Γενιά της μεταπολίτευσης". Τι μπανάλ αλήθεια ..
Ούτε του Πολυτεχνείου, ούτε του 1-1-4, της μεταπολίτευσης σκέτο. Να μην έχεις να δείξεις ένα σημάδι από γκλομπ, ή να διηγηθείς για ένα βράδυ που πέρασες στο ΕΑΤ-ΕΣΑ. Να μη μπορείς να λες, όπως τόσοι και τόσοι, ξέρεις ; είχα περάσει κι εγώ απ΄το Πολυτεχνείο εκείνες τις μέρες, γιατί σε αποπαίρνουν με ένα: Άσε ρε, μωρό ήσουν τότε".
Μείναμε με αυτό το άχαρο όνομα και ξεθωριασμένες μνήμες γεμάτες απορία και πόνο. Όπως αυτό το τραγούδι που στοιχειώνει στο μυαλό και στ΄αυτιά μου σαράντα σχεδόν χρόνια, κάθε χρόνο, τέτοιες μέρες :
σύνδεσμοι της ανάρτησης:
Ποίηση: Μάνος ΕλευθερίουΠρώτη εκτέλεση: Μαρία Φαραντούρη
Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης (Τα τραγούδια του αγώνα, 1974)
Σφυρίζει στην ταράτσα η ζωστήρα
σε παίρνουν και σε πάνε στην αυλή
ξωκλήσια και νησιά χωρίς αρμύρα
δε θα θυμάσαι πια μεσ' τη ζωή
Κλειστό και χαμηλό το καμαράκι
πριν από χρόνια θα 'ταν πλυσταριό
μα συ μικρό παιδί, παλικαράκι,
φαρμάκωσες ετούτο τον καιρό
μ' ένα καρφί και μ' ένα καθρεφτάκι
τις φλέβες όταν έκοψες θαρρώ
Μιλώ στη Παναγιά και τον Κριτή σου
τα χρόνια σου μετρώ με τον καημό
μα πες μου αν έχει ο βασανιστής σου
αν έχει μάτια, στόμα και λαιμό
Κλειστό και χαμηλό το καμαράκι
πριν από χρόνια θα 'ταν πλυσταριό
μα συ μικρό παιδί, παλικαράκι,
φαρμάκωσες ετούτο τον καιρό
μ' ένα καρφί και μ' ένα καθρεφτάκι
τις φλέβες όταν έκοψες θαρρώ
Με τον δέοντα σεβασμό στον ποιητή Μάνο Ελευθερίου που κάποιοι επιμένουν να λένε στιχουργό.
σύνδεσμοι της ανάρτησης:
Απίστευτο κείμενο και ακόμη πιο απίστευτος τίτλος.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣυγκινήθηκα και μάλιστα πολύ.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑφού είμαστε συνομήλικοι ξέρεις καλά πως μας μεγάλωσαν με ντροπές. Είμαι όμως μια άγνωστη Μαρία μητέρα 16χρονης που μπορεί να γράφει χωρίς ντροπή πως Συγκινήθηκα και μάλιστα πολύ.
Μαρία (η εμφανιζόμενη σε αναλόγου περιεχομένου αντεθνικές δημοσιεύσεις. Έτσι δεν μας μιλούσαν ;)
Καλησπέρα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΌΛα τα υπόλοιπα εννοούνται .
Να γράψω την καλησπέρα μου ή την Καλημέρα μου;
ΑπάντησηΔιαγραφήΜου αρέσουν πολύ αυτά τα παρα-ιστορικά. Είχα ξαναδιαβάσει γι αυτή την ιστορία στο Παναθηναϊκό, αλλά ποτέ κανείς δεν έχασε διαβάζοντας καλώδια. Θα με ενδιέφερε οτιδήποτε περισσότερο θυμάσαι.
Γενικά οι συναισθηματικές κορώνες με ενοχλούν στις ιστορικές αναφορές, όμως στο γραπτό σου το συναίσθημα ισορροπεί.
Μου άρεσε.
Πάνος
Σας ευχαριστώ όλους για την επίσκεψη και τα καλά σας λόγια.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣ' ένα τόσο προσωπικό κείμενο δε θα προσθέσω τίποτε άλλο